Rynek Łazarski w Poznaniu
Koncepcja rewaloryzacji Rynku Łazarskiego w Poznaniu. Trzecia nagroda w konkursie architektonicznym.
współpraca
Maciej Siuda Pracownia Projektowa
zespół autorski
Jakub Andrzejewski, Jan Skiba, Maciej Polakowski, Maciej Siuda, Marta Tomasiak, Paulina Rduch, Tomasz Czuban, Tomasz Piątek
obszar opracowania
1,8 ha
budżet
9 590 840,00 PLN brutto
inwestor
Urząd Miasta Poznania
rok
2017
Chcemy przekształcić Rynek Łazarskiego w dynamiczny mikrokosmos codziennych praktyk i interakcji. Widzimy go jako przestrzeń doświadczeń, wspomnień, narracji i krzyżujących się ze sobą bieżących interesów zróżnicowanych grup społecznych: od kupców, lokalnych sklepikarzy, handlarzy ulicznych, drobnych przedsiębiorców, mieszkańców okolicznych kamienic, młodzieży, seniorów, miejskich aktywistów, artystów, aż po kierowców, przejezdnych, przypadkowych przechodniów, czy zwierzęta dzikie i udomowione.
Równolegle analizujemy obszar opracowania z dwóch dominujących perspektyw: odgórnej (skala globalna) i oddolnej (skala lokalna miejsca). W ramach działań globalnych planujemy przekształcić plac w stabilny punkt komunikacyjno-obsługowy na mapie miasta, mając na uwadze, iż oddziaływanie miejsca na pozostałą część aglomeracji nie kończy się wraz z jej administracyjnie wyznaczonymi granicami. W ramach decyzji krajobrazowo-urbanistycznych planujemy połączenie potrzeb pieszych, rowerzystów i kierowców samochodowych, dobierając nowe proporcje poszczególnych ciągów komunikacyjnych, optymalizujące ruch motoryzacyjny na rzecz pieszego i rowerowego.
Obok interwencji globalnych, chcemy konsekwentnie rozwijać nową formułę Rynku Łazarskiego, nadając mu cechy Centrum Lokalnego o szerokim spektrum rozwiązań kulturowo-społecznych. Nowa przestrzeń publiczna ma charakter dostępny, otwarty, nie związany wyłącznie z komercyjnym wymiarem przestrzeni handlowych. Jest uniwersalna i wielopokoleniowa, łącząca grupy o różnym pochodzeniu, poglądach czy statusie materialnym.
Projektujemy miejsce zrównoważone. Zrównoważone społecznie, przestrzennie, komunikacyjnie, przyrodniczo i ekonomicznie. Nie narzucamy rozwiązań użytkowania rynku, sposobu poruszania się mieszkańców, czy miejsc, w których można przejść przez ulicę. Nie tworzymy ścian, zamknięć czy zaplecza targowiska – można na nie wejść z każdej strony i każda elewacja jest równie atrakcyjna. Nie proponujemy zbiorczego parkingu - miejsca postojowe rozkładamy równomiernie i rytmicznie wzdłuż całej pierzei zabudowy rynku. Przeplatamy je drzewami, tworząc zacienione, kameralne chodniki. Jednocześnie kadrujemy zielenią szczyty zabytkowych kamienic, wprowadzając nowe osie widokowe.
Projekt przewiduje wprowadzenie zieleni o miastotwórczym charakterze - tworzącej przyjazne miejsca wypoczynku i rekreacji, porządkującej i uzupełniającej ciągi komunikacji (przesłonięcie miejsc parkingowych, prowadzenie przejść pieszych między parkingami zawsze w otoczeniu zieleni). Charakter zieleni tworzy bogactwo grup roślin i dobrany skład gatunkowy. W ramach projektu zieleni przewidziano - nasadzenia wysokie, ogrody deszczowe, rabaty bylinowe i roślinność okrywową pod drzewami oraz łąki kwietne.
Proponuje się następujące strategie dotyczące gospodarki zielenią:
- Strefy zieleni buduje roślinność wysoka oraz nasadzenia niskie - roślin wieloletnich i traw.
- Nawiązanie charakterem zieleni wysokiej (poza nasadzeniami w ogrodach deszczowych) do stosowanych w Poznaniu nasadzeń przyulicznych i miejskich (występujący licznie w Poznaniu platan klonolistny).
- Lokalizacja zieleni wysokiej i krzewów oraz ogrodów deszczowych podyktowane układem infrastruktury podziemnej, tak by uniknąć kolizji z przebiegiem mediów.
- Atrakcyjność zieleni niskiej zaplanowana całorocznie, kolejne pory kwitnienia zazębiają się od wczesnej wiosny do jesieni, zimą uwydatniając strukturę roślin (dobrano stosunkowo liczną grupę bylin o atrakcyjnym „pokroju”, strukturze) - ozdobnych kwiatostanów i kłosów traw w barwach szarości i żółcieni.
- Bogaty dobór gatunkowy projektowanej zieleni wspierający rozwój bioróżnorodności na terenie Rynku. Duży udział gatunków atrakcyjnych dla owadów, miododajnych.
- Zastąpienie trawników nasadzeniami z łąk kwietnych - walor ekonomiczny i ekologiczny.
Projekt rozwija miejski ekosystem w oparciu o zrównoważone odprowadzanie wód deszczowych „naśladując” naturalne procesy zachodzące w przyrodzie - infiltrację, ewaporację, transport i przechowywanie. Woda staje się ważnym elementem miejskiego krajobrazu dzięki wprowadzeniu ogrodów deszczowych, otwartego odwodnienia liniowego, drenażu, rynien odpływowych dla zadaszenia.
Płyta placu oraz zadaszenie targowiska stają się platformą do zbierania wody - system spadków nawierzchni oraz uwidocznione rynny odpływowe pod zadaszeniem sprowadzają wodę opadową do ogrodów deszczowych, skąd jest ona infiltrowana bezpośrednio do gruntu.
Projekt przewiduje wprowadzenie zieleni o miastotwórczym charakterze - tworzącej przyjazne miejsca wypoczynku i rekreacji, porządkującej i uzupełniającej ciągi komunikacji (przesłonięcie miejsc parkingowych, prowadzenie Projekt zakłada eksperymentalną konserwację przestrzeni - odwołuje się do archeologii miejsca szukając nowych powiązań przestrzennych pomiędzy starymi i nowymi elementami zagospodarowania. Konserwowane są nie materiały a sytuacje przestrzenne. Proponowana wizja zakłada nawiązywanie do zastanych pierzei kamienic poprzez rozwiązanie przestrzenne „przedogródków” i przestrzeni chodników